نقش تجارت الکترونیک در توسعه کسب و کار و ایجاد شغل

در عصر کنونی ما، سازمان‌ها و شرکت‌ها در حال توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات در حوزه‌های تجارت و تجارت با سرعت فزاینده‌ای هستند. تجارت الکترونیک نمادی از کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در اقتصاد و کسب و کار و یکی از اثرات اقتصاد دانش بنیان است. امروزه تجارت الکترونیک یکی از مهمترین فرآیندهای جامعه اطلاعاتی است که با گسترش اینترنت در سطح بین المللی به سرعت توسعه یافته و به دلیل تسهیل تجارت و توسعه رفاه اجتماعی و آن به طور مداوم در حال افزایش است. استفاده در کشورهای در حال توسعه نهادینه شده است. تجارت الکترونیک خاستگاه ایده های جدید، توسعه و ایجاد بازارهای جدید و ایجاد فرصت های شغلی است.

فیلیپ کاتلر، یکی از اساتید برجسته دانش بازاریابی در جهان و پدر بازاریابی مدرن، در کتاب مدیریت بازار خود می گوید که رایانه ها و اینترنت جهانی عادات خرید را کاملاً تغییر خواهند داد. فروش آنلاین خودرو، املاک و بلیط از طریق اینترنت نمونه های بارز این نوع کسب و کار است. کسب درآمد از این راه تنها به فروش آنلاین خودرو و املاک محدود نمی شود، بلکه در هر نوع کسب و کاری از این روش استفاده می شود.

به عنوان مثال، همان قلم و کاغذی که برای نوشتن از آن استفاده می کنید، می تواند محصولاتی باشد که می تواند به صورت آنلاین فروخته شود و برای شما درآمد ایجاد کند. البته فروش آنلاین در ایران با اقبال خوبی مواجه است زیرا بسیاری از خریداران کالا و خدمات در صورت خرید مستقیم هر محصول یا خدماتی از تولید کننده یا ارائه دهنده خدمات، متوجه می شوند که هزینه کمتری را پرداخت می کنند.

از طرفی مزیت این تجارت برای مشتری این است که نیازی به صرف وقت و مراجعه به بازار برای خرید کالای خود از واسطه ها ندارد زیرا از طریق روش فروش الکترونیک در سایت های اینترنتی می تواند به راحتی به هدف خود برسد. داشتن چنین مدلی باعث می شود خریدار احساس اطمینان بیشتری کند و به همین دلیل در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر از این مدل استقبال شده است. البته برخی از افراد همچنان به تبلیغات و فروش آنلاین توجهی ندارند و علاقه مند به خرید حضوری هستند.

پیتر دراکر، یکی از متفکران پیشرو مدیریت می گوید: «نقش جدید و رو به رشد اینترنت را نباید نادیده گرفت، زیرا به عنوان یک کانال توزیع وارد شده و نقش سنتی نمایندگان فروش را کم رنگ کرده است.

فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه بازرگانی و تجارت، علاوه بر ارائه تسهیلات و تسهیلات مختلف به شرکت های ارائه دهنده محصولات و خدمات به روش سنتی و پیشرفت آنها، منجر به ایجاد شرکت های جدیدی شد که خدمات خود را تنها از طریق اینترنت یا به طور موازی در حال انجام فعالیت در زمینه های سنتی و مدرن بودند.

با توسعه اینترنت، نیازهای جدید، منابع جدید، محصولات جدید، نگرش ها و روش های جدید تجارت و کسب و کار و همچنین ارزش های جدیدی برای شرکت و مشتری پدیدار شده است و موضوعاتی مانند «اقتصاد دیجیتال» ” پدید آمده اند. مطرح شده با نگرش کاهش قیمت محصولات و خدمات برای مشتریان و کسب درآمد از راه های دیگر وارد این عرصه شد. در نهایت، ظهور «واسطه های الکترونیکی» به جای «واسطه های فیزیکی» نشان دهنده حضور واسطه ها در دنیای شبکه ها به شیوه ای جدید است.

«واسطه» یکی از پردرآمدترین مشاغل جامعه محسوب می شود که این روزها در فضای اینترنت و تجارت الکترونیک رواج پیدا کرده است. طبیعتا دلالان نقش مهم و تاثیرگذاری در تجارت دارند و با اخذ کارمزد فعالیت و خدماتی را به فروشندگان و مشتریان ارائه می کنند. در دنیای مجازی علاوه بر این خدمات، واسطه ها اطلاعات را نیز کنترل می کنند. این نوع واسطه های الکترونیکی به واسطه های اطلاعاتی نیز معروف هستند و اطلاعات از طریق این واسطه ها بین فروشندگان و مشتریان منتقل می شود. کارشناسان «مدل دلالی» را اولین مدل برای کسب درآمد اینترنتی می دانند. در مدل واسطه گری ابزار آنلاین شامل وب سایت یا نرم افزار موبایل به عنوان یک واسطه عمل می کند و مشتری و فروشنده را به یکدیگر متصل می کند.

با استفاده از مدل های مختلف کارگزاری می توان محصولات و خدمات را به صورت آنلاین و بدون صرف هزینه برای راه اندازی سیستم فروش به فروش رساند. با ارائه محصولات و خدمات در وبلاگ یا وب سایت، می توانید ارتباط نزدیک تری با مخاطبان و مشتریان خود برقرار کنید.

برقراری ارتباط مستمر و نزدیک با مخاطبان و مشتریان یکی از اصول بازاریابی اینترنتی است که باید هدف مدیران فروش و بازاریابی باشد. امروزه برخی از واسطه ها مانند: خرده فروشان، عمده فروشان، دلالان، نمایندگان تولید، نمایندگی های فروش، شرکت های حمل و نقل، بانک ها، شرکت های تبلیغاتی و … نقل و انتقالات را از طریق اینترنت انجام می دهند. برخی از واسطه ها مانند عمده فروشان و خرده فروشان که به عنوان واسطه شناخته می شوند، کالاهای خاصی را می خرند و سپس دوباره می فروشند. مصرف کنندگان انتظار دارند که محصولات و برندهای زیادی از هر محصول به آنها ارائه شود. سایر واسطه ها مانند کارگزاران، نمایندگان تولید و نمایندگان فروش که از آنها به عنوان “کارگزاران عامل” یاد می شود، به دنبال مشتریان می گردند.

این رویه در پشت نام سازنده و در مذاکره با خریدار در بازارهای غیرداخلی و بین المللی قابل استفاده است. برخی از واسطه‌ها مانند شرکت‌های حمل‌ونقل، بانک‌ها و شرکت‌های تبلیغاتی به‌عنوان تسهیل‌کننده در توزیع عمل می‌کنند، اما مالک کالا نیستند و در مورد قیمت خرید یا فروش مذاکره نمی‌کنند.

در حال حاضر یکی از مهم ترین گروه های کارگزاری شبکه جهانی وب می باشد که بازاری با شعبات متعدد و گسترده ایجاد کرده است. واسطه گری الکترونیکی نقش مهمی در آینده تجارت الکترونیک خواهد داشت. عوامل موفقیت در میانجیگری الکترونیکی عبارتند از:

1- ارائه مزایا به فروشنده و خریدار (مشتری)، 2- توانایی ارائه خدمات و اطلاعات مورد نیاز مشتریان از طریق اینترنت، 3- توانایی کنترل و هدایت، 4- ایجاد یکپارچگی بین فعالیت های دلالی الکترونیکی با سایر فعالیت ها. .
در تجارت الکترونیک نقش واسطه ها کاهش می یابد و تولیدکنندگان محصولات خود را به صورت مستقیم به فروش می رسانند و باعث کاهش هزینه ها و افزایش سود می شوند. در روش های سنتی فروش و بازاریابی، ارتباط بین تولیدکنندگان و بازرگانان امکان پذیر نیست.

به همین دلیل است که واسطه ها این کار را انجام می دهند که منجر به افزایش قیمت کالا و خدمات می شود، اما با روش های نوین، با معرفی و اجرای بازاریابی آنلاین، امکان عرضه، بازاریابی و فروش محصولات خود در آن برای مردم فراهم شده است. در سراسر جهان فعالیت می کند و با افزایش تعداد مشتریان، حجم تولید نیز توسعه می یابد. میانجیگری یکی از چهار عنصر آمیخته بازاریابی سنتی است. نقش واسطه انتقال محصولات و خدمات از تولیدکننده به مشتری نهایی است. در حال حاضر اینترنت به توسعه کامل و همه جانبه نرسیده است و از این نظر شکل سنتی در شبکه توزیع نیز حاکم است و واسطه های فیزیکی همچنان وجود دارند که از ارتباط مستقیم آنها با مصرف کننده نهایی ناشی می شود.

با تداوم این رابطه، تولیدکنندگان کالا و خدمات نگران اقدامات تلافی جویانه واسطه ها هستند و نمی توانند محدودیت هایی برای واسطه های فیزیکی ایجاد کنند، زیرا همه مشتریان به شبکه تجارت الکترونیک دسترسی ندارند. بنابراین نهادهای اقتصادی و شرکت‌های تولیدکننده کالا و خدمات، ریسک از دست دادن عمده کسب و کار خود را به قیمت کاهش واسطه‌ها نمی‌پذیرند و این موضوع را غیرمنطقی می‌دانند و از سوی دیگر در حذف یا کاهش سنتی‌ها تردید دارند. . و کارگزاران الکترونیک، زیرا قدرت انتخابی که کارگزاران به خریداران می دهند بسیار زیاد است. از آنجا که هر کارگزار دارای چندین نمایندگی فروش یا خدمات پس از فروش است، از این رو فرصت انتخاب برای مشتری وجود دارد.

امروزه علاوه بر فروشگاه‌های آنلاین متعدد، پایگاه‌های دایرکتوری، جستجوها، فروشندگان مجازی، اجلاس‌های اینترنتی و گروه‌های تجاری، مطبوعات و رسانه‌های آنلاین، ساکنان و غیره، در نقش واسطه‌های الکترونیکی به تجارت الکترونیک می‌پردازند.

بنابراین، دستاوردهای فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیک در بستر اینترنت برای موسسات اقتصادی و سازمان های تجاری را می توان به شرح زیر برشمرد:

1- ایجاد سبک و شکل جدید در تجارت، تجارت و واسطه گری، 2- امکان ارسال اطلاعات بیشتر با هزینه کمتر برای مشتری، 3- امکان توسعه بازار و دستیابی به بازارهای جدید، 4- کاهش هزینه های تولید و توزیع کالاهای اطلاعاتی، 5- امکان سفارشی سازی ارتباطات با مشتریان، 6- تعامل بهتر و بیشتر با مشتریان، 7- امکان بازاریابی مستقیم و ارتباط فرد به فرد، 8- افزایش کارایی عملیاتی در کسب و کارهای آنلاین برای حرکت تراکنش بیشتر. گام به مشتریان، 9- افزایش کارایی کانال های ارتباطی برای تسریع در ارائه الکترونیکی.

این فعالیت ها و معاملات باید توسط کارآفرین در قالب تجارت الکترونیک انجام شود تا ضمن ایجاد فرصت های اشتغال و تولید، کسب و کارهای کوچک اینترنتی نیز ایجاد شود.

* شهرام شیرکوند – کسب 32 مقام برتر در جشنواره های بین المللی و ملی روزنامه نگاری و خبرگزاری های کشور.